Thời gian qua, thực hiện Quyết định số
3727/QĐ-BVHTTDL về việc phê duyệt Đề án Tăng cường thực thi pháp luật về xây
dựng, thực hiện hương ước, quy ước giai đoạn đến năm 2021. UBND huyện Nhơn Trạch
đã chỉ đạo các cơ quan chuyên môn triển khai thực hiện Đề án nhằm mang lại hiệu
quả thiết thực, đi sâu vào đời sống cộng đồng dân cư.
Người dân tham dự hội nghị tuyên truyền, phổ biến giáo dục
pháp luật về những
quy định pháp luật được thể hiện trong nội dung quy ước văn
hóa trên địa bàn huyện
Theo đó, từ năm 2019 đến nay, Phòng văn
hóa và Thông tin huyện đã chủ trì phối hợp với Phòng Tư pháp, Ủy ban MTTQ Việt
Nam, Phòng Nội vụ, Phòng Lao động TBXH, Công an huyện và các đơn vị có liên
quan tập trung kiểm tra, rà soát tình hình xây dựng, thực hiện quy ước trên địa
bàn các xã, thị trấn (lồng ghép kiểm tra việc thực hiện nhiệm vụ chuyên môn) nhằm
hướng dẫn những vấn đề cần điều chỉnh, sửa đổi, bổ sung trong quá trình tổ chức
thực hiện quy ước. Ủy ban MTTQ Việt Nam các cấp có sự phối hợp trong việc tiến
hành họp dân lấy ý kiến bàn bạc đi đến thống nhất thực hiện các nội dung quy ước
(thực hiện các nội dung về quy chế thực hiện dân chủ ở cơ sở). Qua đó, đã tập
trung kiểm tra, rà soát 52 quy ước ấp văn hóa trên địa bàn huyện đã được ban
hành trước 01/7/2018. Đồng thời, tiếp tục hướng dẫn 12 xã, thị trấn và 52 ấp,
khu phố trên cơ sở nội dung quy ước đã ban hành để có những sửa đổi, bổ
sung phù hợp với tình hình mới theo quy
định pháp luật, nhất là các quy định về đặt ra các khoản phí, lệ phí vi phạm
nguyên tắc được quy định tại Điều 4 Quyết định số 22/2018/QĐ-TTg ngày 8/5/2018
của Thủ tướng Chính phủ; về độ tuổi kết hôn của Nam và Nữ theo quy định của Luật
Hôn nhân và gia đình năm 2014; về thực hiện nếp sống văn minh trong việc tang
theo quy định tại Quyết định số 48/2016/QĐ-UBND ngày 25/8/2016 của UBND tỉnh Đồng
Nai ban hành Quy định về thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang
và lễ hội trên địa bàn tỉnh Đồng Nai, Quyết định số 26/2019/QĐ-UBND ngày
18/6/2019 của UBND tỉnh về việc sửa đổi, bổ sung và bãi bỏ một số điều của Quy
định về thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang và lễ hội; bổ
sung quy định không hút thuốc lá tại các lễ cưới theo quy định pháp luật về Luật
Phòng, chống tác hại của thuốc lá…Đến nay, đã có 52 ấp, khu phố được kiểm tra,
rà soát và có 52/52 quy ước đã được UBND huyện phê duyệt. Việc xây dựng quy ước
trên địa bàn huyện Nhơn Trạch được đảm bảo theo đúng quy trình soạn thảo, lấy ý
kiến góp ý, thông qua, được Phòng Tư Pháp huyện thẩm định nội dung, hồ sơ thủ tục
và tham mưu trình UBND huyện phê duyệt trước khi đưa vào triển khai thực hiện. Nội
dung của các bản quy ước đảm bảo theo hướng dẫn của cấp trên, không trái với quy
định của pháp luật, quy tắc đạo đức xã hội, lợi ích của nhà nước, của cộng đồng
và phù hợp với các phong tục, tập quán tốt đẹp của địa phương. Các quy ước đã
điều chỉnh các nội dung mang tính tự quản của cộng đồng, thực hiện nếp sống văn
minh trong việc cưới, việc tang, lễ hội, phát triển kinh tế, xóa đói giảm
nghèo, giữ gìn an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, vệ sinh môi trường,
thực hiện chính sách dân số, gia đình và trẻ em. Ngoài ra, các nội dung thực hiện
Quy ước ấp văn hóa được các ấp, khu phố, các xã, thị trấn đưa vào tiêu chí để
đăng ký, bình xét ấp, khu phố văn hóa; đưa vào nội dung để xây dựng nông thôn mới…100%
quy ước sau khi được UBND huyện phê duyệt đã được các xã, thị trấn niêm yết, phổ
biến đến cán bộ, đảng viên và nhân dân trên địa bàn và tổ chức thực hiện quy ước
bằng nhiều hình thức như: phổ biến qua hệ thống truyền thanh của xã, thị trấn,
qua sinh hoạt của các tổ chức đoàn thể chính trị-xã hội, các câu lạc bộ và
trong các cuộc họp nhân dân tại các ấp, các tổ trên địa bàn; niêm yết tại UBND
cấp xã, thị trấn, nhà văn hóa ấp, khu phố. 100% quy ước đều được UBND xã, thị
trấn phối hợp với Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức
xã hội ở cơ sở, các ấp, khu phố theo dõi, giám sát chặt chẽ. Khi phát hiện ra
những vi phạm quy ước thì kịp thời nhắc nhở và được giải quyết thông qua các tổ
hòa giải. Thông qua ngày hội đại đoàn kết toàn dân tộc, tổng kết cuối năm tại
các ấp, khu phố đều lồng ghép đánh giá, kiểm điểm việc thực hiện quy ước. Nhìn
chung, chưa có trường hợp vi phạm quy ước. Công tác tuyên truyền, phổ biến các
văn bản cũng luôn được các địa phương, các ấp, khu phố chú trọng gắn với tuyên
truyền, phổ biến giáo dục pháp luật về những quy định pháp luật được thể hiện
trong nội dung quy ước văn hóa bằng nhiều hình thức: Tuyên truyền trên hệ thống
Đài Truyền thanh, tuyên truyền trong sinh hoạt các tổ chức đoàn thể chính trị-xã
hội, các câu lạc bộ và trong các cuộc họp nhân dân tại các ấp, các tổ trên địa
bàn huyện. Những quy định của pháp luật được thể hiện trong nội dung bản quy ước
ấp văn hóa đã có những tác động đến từng đối tượng và mang lại hiệu quả tốt, đảm
bảo và phát huy quyền tự do, dân chủ của nhân dân; động viên và tạo điều kiện để
nhân dân thực hiện tốt các quyền và nghĩa vụ của công dân trên các lĩnh vực.
Có thể thấy, việc tổ chức thực hiện quy
ước phần lớn đều được người dân đồng tình, ủng hộ thực hiện các nội dung của
quy ước, tự giác tuân thủ nghiêm túc và chấp hành pháp luật tương đối cao như
trong việc vận động thực hiện các chính sách dân số - kế hoạch hóa gia đình;
xây dựng các gia đình đạt chuẩn “Gia đình văn hóa”; đoàn kết nhau để xóa đói giảm
nghèo, phát triển sản xuất, nâng cao đời sống; bảo vệ an ninh trật tự tại địa
bàn dân cư góp phần phòng, chống tệ nạn xã hội như ma túy, cờ bạc, rượu chè, trộm
cắp…
Bà Hồ Nguyễn Trung Trinh – Phó Trưởng phòng Văn hóa và Thông tin huyện
Nhơn Trạch cho biết: “Trong công tác quản lý về xây dựng, thực hiện quy ước trên
địa bàn huyện đã cơ bản thực hiện đảm bảo quy trình theo Quyết định số 22/2018/QĐ-TTg
ngày 8/5/2018 của Thủ tướng Chính phủ và các văn bản của cấp trên. Việc thực hiện
quy ước trên địa bàn đã đem lại kết quả thiết thực về nhận thức cũng như thành
tựu về kinh tế xã hội tại cộng đồng dân cư, nhất là trong thực hiện Phong trào
“Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa”, xây dựng nông thôn mới, xã, thị
trấn đạt chuẩn tiếp cận pháp luật. Tuy nhiên vẫn còn một số khó khăn, tồn tại
như: việc thực hiện Quyết định 22/2018/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ còn chậm
so với kế hoạch đề ra, còn lúng túng, khó khăn trong thực hiện, cần phải có thời
gian nghiên cứu, nắm bắt. Trong thời gian tới, để tiếp tục nâng cao hiệu quả quản
lý nhà nước về hương ước, quy ước, Phòng sẽ tiếp tục lồng ghép tập huấn nghiệp
vụ công tác xây dựng, thực hiện hương ước, quy ước vào phong trào TDĐKXDĐSVH; hướng
dẫn quy trình xây dựng, thực hiện hương ước, quy ước gắn với công tác phòng, chống
tác hại của thuốc lá…cho đội ngũ cán bộ từ huyện đến cơ sở. Tổ chức xây dựng,
thực hiện hương ước, quy ước gắn với thực hiện phong trào TDĐKXDĐSVH. Các nội
dung thực hiện Quy ước ấp văn hóa được các ấp, khu phố, các xã, thị trấn đưa
vào tiêu chí để đăng ký, bình xét gia đình văn hóa, ấp, khu phố văn hóa; đưa
vào nội dung để xây dựng xã đạt chuẩn văn hóa nông thôn mới, thị trấn đạt chuẩn
văn minh đô thị …Cuối năm, trên cơ sở xét tặng danh hiệu gia đình văn hóa, ấp
văn hóa, các địa phương đều chú trọng đánh giá việc thực hiện các quy định như:
việc chấp hành các quy định của pháp luật, chấp hành hương hước, quy ước của cộng
đồng nơi cư trú, thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang và lễ hội
theo quy định, từ đó đề nghị công nhận theo đúng quy định. Đồng thời tăng cường
kiểm tra, theo dõi, nắm bắt tình hình thực hiện hiệu quả nội dung quy ước ấp
văn hóa tại cộng đồng của các xã, thị trấn; mức độ chấp hành, tuân thủ quy ước
cũng như chấp hành, tuân thủ pháp luật của người dân gắn với việc kiểm tra kết
quả thực hiện các nội dung hoạt động phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời
sống văn hóa” hàng năm”.
Đoàn Mai