​Trong 05 năm qua, bệnh Dại ở nước ta đã làm chết 410 người, trên 2,7 triệu lượt người phải điều trị dự phòng, ảnh hưởng đến sức khoẻ cộng đồng, gây thiệt hại lớn về kinh tế. Trong năm 2022, cả nước ghi nhận 70 ca tử vong và 03 tháng đầu năm 2023 đã có 23 ca tử vong do bệnh Dại.

Mặc dù các ngành chức năng liên tục khuyến cáo về việc tiêm vắc xin dại, nhưng tại Việt Nam trung bình có trên 400.000 người bị chó, mèo...cắn và khoảng 100 người tử vong vì bệnh dại. Khi đã lên cơn dại, người bệnh chắn chắn sẽ tử vong 100%. Điều đáng nói, các ca tử vong vì dại chủ yếu là do chó, mèo của gia đình hoặc hàng xóm cắn. Chính tâm lý chủ quan “chó nhà” nên đã dẫn đến nhiều hậu quả đáng tiếc. Đại đa số là trẻ em và người già bị chó cắn là chủ yếu. Nhiều trường hợp do chủ quan nên dẫn đến tử vong.

Riêng địa bàn tỉnh Đồng Nai, từ cuối năm 2022 đến nay đã xảy ra 01 trường hợp người bị tử vong do bệnh Dại tại địa bàn phương Tân Phong, TP.Biên Hoà và 03 trường hợp chó căn người và chó được xác định bị mắc bệnh Dại tại xã Bình Lợi, huyện Vĩnh Cửu; xã Tây Hoà và xã Sông Trầu huyện Trảng Bom.

       Tại huyện Nhơn Trạch, theo thông tin từ Trạm thú Y Nhơn Trạch ghi nhận 02 ổ dịch dại trên chó tại thị Trấn Hiệp Phước và xã Phước An. Riêng ở xã Phước An, mới đây nhất (trưa ngày 25/7/2023), 01 con chó hoang đã cắn 05 người dân trên địa ấp Bàu Bông, xã Phước An, ngoài cắn 5 người dân, con chó dại này còn cắn thêm 2 con chó của các hộ dân trên địa bàn. Ngày 26/7/2023, Chi cục Thú y vùng IV gửi thông báo kết quả về Chi cục Chăn nuôi - thú y tỉnh, xác định mẫu gửi xét nghiệm có virus dại. Hiện Trung tâm Y tế huyện đang tiếp tục theo dõi các ca bị chó cắn trên địa bàn xã Phước An.

Chó, mèo thả rông có nhiều nguy cơ nhiễm virus Dại

Để hiểu về bệnh Dại, chúng tôi xin cung cấp một số thông tin để mọi người cùng nắm rõ và có biện pháp phòng, chống hiệu quả:

Bệnh dại là gì?

Bệnh Dại là bệnh truyền nhiễm nguy hiểm do vi rút Dại gây ra, bệnh lây truyền từ động vật sang người qua vết cắn, vết thương, vết cào, liếm của động vật. Bệnh do một loài virus hướng thần kinh gây ra, thường gây tác hại thần kinh, bắt nguồn từ não và tủy sống. Vật bị bệnh thường điên cuồng hay bại liệt rồi chết. Ở nước ta, nguồn bệnh dại chủ yếu là từ chó, mèo…Cho đến nay bệnh Dại chưa có thuốc điều trị đặc hiệu, người bị bệnh Dại gần như tử vong 100%.

Nguồn bệnh và thời gian ủ bệnh:

- Nguồn bệnh: Ở nước ta, chó nhà là nguồn bệnh dại chủ yếu chiếm đến hơn 90%, sau đó là mèo nhà.

- Đường lây truyền: Virus xâm nhập qua vết cắn, vết cào, vết liếm, da, niêm mạc bị tổn thương, vết thương hở.

- Thời gian ủ bệnh ở động vật có thể kéo dài từ vài ngày đến vài tháng, có thể lâu hơn. Sau khi bị chó, mèo mắt bệnh dại cắn, thời gian ủ bệnh thường từ 01 - 03 tháng. Thời gian ủ bệnh phụ thuộc vào tình trạng nặng nhẹ của vết cắn, vị trí vết cắn có liên quan đến nơi có nhiều dây thần kinh, khoảng cách từ vết cắn đến não, số lượng vi rút xâm nhập. Vết cắn càng nặng và gần thần kinh trung ương thì thời gian ủ bệnh càng ngắn.

- Bệnh dại thường chia làm 2 thể: Thể dại điên cuồng và thể bại liệt.

- Biểu hiện của bệnh dại trên người: Thời gian ủ bệnh ở người thường từ 2 - 8 tuần, có thể kéo dài đến trên 1 năm. Thời gian này phụ thuộc vào tình trạng nặng, nhẹ của vết thương, vị trí vết thương và số lượng virus được truyền sang người. Người bị mắc bệnh dại cũng có 2 thể bệnh lâm sàng là thể:

+ Thể điên cuồng (hung dữ): thường biểu hiện triệu chứng gào thét, tăng cảm giác của các giác quan, sợ gió, sợ nước nên thường được gọi là bệnh sợ nước, bị hoang tưởng, đập phá, co thắt thanh quản...

+ Thể bại liệt: bệnh nhân thường nằm im lìm, hay có liệt hướng lên, liệt hô hấp. Tất cả các bệnh nhân lên cơn dại đều bị tử vong sau 7 -10 ngày.

Để chủ động phòng chống bệnh dại, người dân cần thực hiện tốt các biện pháp sau:

- Tiêm phòng đầy đủ cho chó, mèo nuôi và tiêm nhắc lại hàng năm theo khuyến cáo của ngành thú y.

- Không thả rông chó, mèo; chó ra đường phải được đeo rọ mõm và có người dẫn.

- Không đùa nghịch, trêu chọc chó, mèo.

- Khi bị chó, mèo cắn, cào, liếm cần:

+ Rửa kỹ vết thương bằng nước và xà phòng đặc liên tục trong 15 phút, nếu không có xà phòng thì phải xối rửa vết thương bằng nước sạch - đây là biện pháp sơ cứu hiệu quả để giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh dại khi bị chó, mèo cắn.

+ Sau đó tiếp tục rửa vết thương bằng cồn 70%.

+ Hạn chế làm dập vết thương và không được băng kín vết thương.

+ Đến ngay trung tâm y tế gấn nhất để được tư vấn và tiêm phòng dại kịp thời. Chỉ có tiêm phòng mới ngăn ngừa không bị bệnh dại.

+ Tuyệt đối không được điều trị bằng thuốc nam và các phương thuốc dân gian, gia truyền.

+ Đối với chó nuôi có đăng k‎ý đã được tiêm phòng dại hàng năm, cần theo dõi con vật trong vòng 14 ngày.

+ Đối với chó, mèo không tiêm phòng dại, khi nghi mắc bệnh dại mà đã cắn, cào người thì phải nhốt theo dõi trong 90 ngày; trong trường hợp chưa cắn, cào người thì phải tiêu hủy.

 V.Trường​