Một số thông tin về tình hình dịch bệnh đậu mùa khỉ trên địa bàn tỉnh Đồng Nai

Ngày 23/9/2023, Viện Pasteur thành phố Hồ Chính Minh trả kết quả xét nghiệm sinh học phân tử có 1 trường hợp dương tính với vi rút đậu mùa khỉ. Đây là ca bệnh đậu mùa khỉ đầu tiên có địa chỉ thường trú tại tỉnh Đồng Nai. 

     Theo báo cáo của Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Đồng Nai, bệnh nhân là anh L.V.T. (sinh năm 1998, thường trú tại xã Xuân Trường, huyện Xuân Lộc, tỉnh Đồng Nai), tạm trú tại thành phố Hồ Chí Minh (TP.HCM), nghề nghiệp kinh doanh tự do, thường xuyên phải di chuyển và tiếp xúc với nhiều người nhưng không có yếu tố nước ngoài. 

Ngày 17/9/2023, bệnh nhân khởi phát bệnh và có các triệu chứng sốt, ớn lạnh, vã mồ hôi, ngứa, nổi mụn mủ ở cơ quan sinh dục. Bệnh nhân đi khám, điều trị tại phòng khám tư (chưa rõ địa chỉ) nhưng bệnh không giảm.

Đến ngày 22/9/2023, bệnh nhân đến khám tại Bệnh viện Da Liễu TP.HCM, ghi nhận hết sốt, còn ngứa, thêm các triệu chứng như nổi hạch bẹn, phát ban dạng mủ tại vùng mặt, niêm mạc miệng, lòng bàn tay, chân, cơ quan sinh dục, bệnh viện nghi ngờ mắc đậu mùa khỉ nên đã lấy mẫu gửi Viện Pasteur TP.HCM. Sáng ngày 23/9/2023 cho kết quả dương tính với vi rút đậu mùa khỉ. Hiện tại, chưa xác định được nguồn lây nhiễm của ca bệnh.

Đặc điểm của bệnh đậu mùa khỉ 

Bệnh đậu mùa khỉ (monkeypox) không phải là bệnh mới, bệnh được ghi nhận lần đầu tiên vào năm 1958 trên các đàn khỉ được nuôi để nghiên cứu, do đó có tên là bệnh đậu mùa khỉ. Trường hợp bệnh đầu tiên ở người được ghi nhận vào năm 1970 tại Cộng hòa Dân chủ Công Gô. 

Bệnh đậu mùa khỉ là bệnh lây truyền từ động vật sang người, việc lây truyền từ người sang người khi tiếp xúc trực tiếp gần, lây qua vết thương hở, dịch cơ thể, giọt bắn lớn của đường hô hấp và qua tiếp xúc với các vật dụng, đồ dùng bị nhiễm mầm bệnh. Sự lây truyền có thể xảy ra qua nhau thai từ mẹ sang thai nhi hoặc khi tiếp xúc gần trong và sau khi sinh.

Thời gian ủ bệnh thường từ 6-13 ngày, nhưng có thể dao động từ 5-21 ngày. Triệu chứng điển hình là sốt, đau đầu, đau cơ, đau lưng, sưng hạch bạch huyết, ớn lạnh, mệt mỏi, phát ban có thể nhìn giống như mụn nước xuất hiện trên mặt, bên trong miệng hoặc ở các bộ phận khác của cơ thể như bàn tay, bàn chân, ngực, bộ phận sinh dục hoặc hậu môn.     

Bệnh có thể tự khỏi trong vòng 2-3 tuần. Tuy nhiên, trên các đối tượng nguy cơ cao (phụ nữ mang thai, người cao tuổi, trẻ em, người mắc bệnh lý nền, suy giảm miễn dịch,…) có thể chuyển nặng (nhiễm khuẩn da, viêm phổi, viêm não, nhiễm khuẩn huyết) và tử vong. Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO), tỷ lệ tử vong khi mắc bệnh theo thống kê trước đây dao động từ 0-11%.

       6 biện pháp phòng bệnh đậu mùa khỉ theo khuyến cáo của Bộ Y tế

6 khuyến cáo phòng chống bệnh đậu mùa khỉ

Hiện nay, Việt Nam hiện vẫn chưa có vắc xin phòng đậu mùa khỉ, do đó người dân cần thực hiện tốt 6 biện pháp phòng bệnh đậu mùa khỉ theo khuyến cáo của Bộ Y tế, bao gồm: 

1. Che miệng và mũi khi ho hoặc hắt hơi, tốt nhất che bằng khăn vải hoặc khăn tay hoặc khăn giấy dùng một lần hoặc ống tay áo để làm giảm phát tán các dịch tiết đường hô hấp; rửa tay bằng xà phòng và nước sạch hoặc dung dịch sát khuẩn ngay sau khi ho, hắt hơi. Không khạc nhổ bừa bãi nơi công cộng.

2. Thường xuyên rửa tay bằng xà phòng và nước sạch hoặc dung dịch sát khuẩn tay. 

3. Người có triệu chứng phát ban cấp tính không rõ nguyên nhân kèm theo một hoặc nhiều triệu chứng nghi ngờ cần chủ động liên hệ với cơ sở y tế để được theo dõi, tư vấn kịp thời. Đồng thời, cần chủ động tự cách ly, tránh quan hệ tình dục.

4. Tránh tiếp xúc gần với người mắc bệnh đậu mùa khỉ, tránh tiếp xúc trực tiếp với những vết thương, dịch cơ thể, giọt bắn và các vật dụng, đồ dùng bị nhiễm mầm bệnh. Trong trường hợp nơi ở/nơi làm việc có người mắc hoặc nghi ngờ mắc bệnh, cần thông báo cho cơ quan y tế để được tư vấn và xử trí kịp thời, không tự ý điều trị.

5. Người đến các quốc gia có lưu hành dịch bệnh đậu mùa khỉ (khu vực Trung và Tây Phi), cần tránh tiếp xúc với động vật có vú (chết hoặc sống) như: động vật gặm nhấm, thú có túi, động vật linh trưởng có thể chứa virus đậu mùa khỉ. Khi quay trở về Việt Nam cần chủ động khai báo với cơ quan y tế địa phương để được tư vấn.

6. Đảm bảo an toàn thực phẩm; thực hiện lối sống lành mạnh, tăng cường vận động thể lực, nâng cao sức khỏe.

V.Trường – Đ.Mai