​Thiết chế văn hóa có vị trí, vai trò quan trọng trong quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa. Thiết chế văn hóa được lập ra nhằm đáp ứng mọi nhu cầu văn hóa tinh thần đa dạng của người dân, góp phần xây dựng đời sống văn hóa và nâng cao chất lượng sống của người dân, đặc biệt là là ở các vùng đông dân cư có nhiều công nhân lao động nhập cư đến sinh sống và làm việc như ở địa phương Nhơn Trạch.

Trong những năm qua, UBND huyện Nhơn Trạch luôn quan tâm đến việc xây dựng mới và nâng cao hiệu quả hoạt động các thiết chế văn hóa của địa phương không chỉ để đáp ứng yêu cầu trong công cuộc xây dựng nông thôn mới mà còn nhằm thực hiện tốt Đề án “Nâng cao hiệu quả hoạt động các thiết chế văn hóa, thể thao ở nông thôn” của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch. Ngoài ra, để phát triển các thiết chế văn hóa, thể thao một cách bền vững,  Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch cũng đã đưa ra những quy định cụ thể về việc xây dựng các thiết chế văn hóa, thể thao ở nông thôn, trong đó quy định rõ về diện tích đất đai, cơ sở vật chất, trang thiết bị cho mỗi thiết chế theo quy mô thôn, xã.

Bám sát theo đó, hàng năm, UBND huyện chỉ đạo các địa phương, các ngành có liên quan thực hiện tu bổ, sửa chữa, xây dựng mới khang trang và quy mô các thiết chế văn hóa, thể thao trên địa bàn huyện. Hiện nay, trên địa bàn huyện có 01 Trung tâm VHTT-TT huyện, 12 Trung tâm VHTT-HTCĐ xã, 52 Nhà Văn hóa ấp đạt chuẩn. Trung tâm VHTT-TT huyện và các Trung tâm VHTT-HTCĐ xã có diện tích từ 5000 đến 10.000 m2 . Tại đây là nơi thường xuyên diễn ra các hoạt động sinh hoạt cộng đồng của các hội, đoàn thể; của các CLB Văn hóa, Văn nghệ, TDTT như: CLB Cầu lông, CLB Đờn ca – tài tử, CLB Nhiếp ảnh, CLB Xe đạp, CLB Thơ ca…Thêm vào đó, để phát triển và nâng cao hiệu quả các thiết chế văn hóa, thể thao hướng về cơ sở phục vụ mọi tầng lớp nhân dân, UBND các xã còn kêu gọi thực hiện xã hội hóa không chỉ tại các tại Trung tâm VHTT-HTCĐ mà còn ở tại các cơ sở doanh nghiệp, công ty, các cá nhân với các loại hình như: sân bóng đá mini, hồ bơi, cở sở thể dục thẩm mỹ, thể dục thể hình, phòng chiếu phim 3D, tổ chức trò chơi trẻ em…phục vụ nhu cầu sinh hoạt văn hóa tinh thần của nhân dân, nhất là công nhân nhà trọ.

 

Tuy nhiên, thực trạng cho thấy không ít các thiết chế văn hóa công lập hoạt động kém hiệu quả, một số địa phương không mặn mà, quan tâm nâng cao chất lượng các thiết chế văn hóa. Theo ông Nguyễn Phúc Thiện – Trưởng Phòng Văn hóa và Thông tin huyện, để hệ thống thiết chế văn hóa, thể thao của huyện được củng cố phát triển, nâng cao chất lượng hoạt động, khai thác có hiệu quả và phát huy hết công năng thì đòi hỏi các cấp, các ngành, địa phương phải tiến hành đồng bộ nhiều giải pháp, cụ thể như: các địa phương cần chủ động chỉnh trang, hoàn thiện các hạng mục, khuôn viên tại Trung tâm VHTT-HTCĐ xã, Nhà văn hoá ấp theo quy định, đặc biệt là đối với những xã đã đạt và đang xây dựng nông thôn mới nâng cao; Xây dựng quy chế quản lý, sử dụng, huy động các nguồn lực để duy tu bảo dưỡng, bổ sung mua sắm đầy đủ các trang thiết bị ở Trung tâm VHTT-HTCĐ xã, Nhà văn hoá ấp nhằm đảm bảo việc duy trì, phục vụ sinh hoạt văn hóa, thể thao thường xuyên cho nhân dân, để thiết chế văn hóa, thể thao có nội dung và hình thức hoạt động phong phú, hấp dẫn; Thực hiện tốt nội dung Đề án của Bộ VHTT & DL chú ý khâu then chốt là xây dựng, phát triển nguồn nhân lực, củng cố tổ chức bộ máy và có cơ chế chính sách hỗ trợ hợp lý đối với cán bộ phụ trách. Người điều hành có tác dụng quyết định đến hoạt động của các thiết chế. Chủ nhiệm, ban chủ nhiệm và đội ngũ cán bộ văn hóa cơ sở phải là những người có chuyên môn, nghiệp vụ, đồng thời phải là người gắn bó mật thiết với ấp, xã. Từ đó, nắm bắt nhu cầu sinh hoạt văn hóa, thể thao của nhân dân; tổ chức các lớp tập huấn bồi dưỡng, hướng dẫn nâng cao kiến thức về  công tác quản lý, tổ chức hoạt động các thiết chế văn hóa, thể thao  cho công chức văn hóa các xã; người quản lý nhà văn hoá ấp, nắm rõ được các văn bản chỉ đạo của Trung ương, của tỉnh, các quy chế về quản lý hoạt động thiết chế văn hóa, từ đó, vận dụng triển khai thực hiện có hiệu quả ở địa phương phù hợp với tình hình thực tiễn. Có như thế, các thiết chế văn hóa ở cơ sở mới tổ chức được nhiều hoạt động và trở thành điểm đến vui chơi, sinh hoạt thường xuyên của mọi người dân.

Ngoài ra, các địa phương tiếp tục đẩy mạnh xã hội hóa việc xây dựng và quản lý các công trình thể thao, như: các sân bóng đá, hồ bơi, các CLB thẩm mỹ, CLB thể dục thể hình…Huy động mọi nguồn lực của xã hội, sự tham gia của các doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân trên địa bàn nhằm thúc đẩy, mở rộng các hình thức xã hội hóa tại địa phương... 

Việc thực hiện đồng bộ, có hiệu quả các giải pháp trên đây một mặt sẽ phát huy hiệu quả, vai trò của thiết chế văn hóa cơ sở, mặt khác sẽ tạo điều kiện để đẩy mạnh thực hiện có hiệu quả phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” ở cơ sở. Đồng thời, từng bước khắc phục tình trạng chênh lệch về mức hưởng thụ văn hóa, thể thao, vui chơi giải trí của nhân dân ở các vùng, khu vực trong toàn huyện, tạo nền tảng vững chắc xây dựng đời sống văn hóa cơ sở, xây dựng nông thôn mới, xây dựng văn hóa, con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước.

Đoàn Mai