​Trên nền tảng của công nghệ thông tin, từ những năm 2001 - 2002, các mô hình “một cửa”, “một cửa - một dấu” được Đồng Nai thí điểm ở một số địa phương. Đến nay, mô hình này được nhân rộng, thực hiện đồng bộ từ cấp xã, phường đến cấp tỉnh đều hình thành bộ phận tiếp nhận và trả kết quả với tên gọi một cửa, một cửa liên thông hiện đại. Mô hình đã đem đến nhiều tiện ích cũng như sự hài lòng cho người dân, doanh nghiệp. Huyện Nhơn Trạch là một điển hình trong số các địa phương ứng dụng công nghệ thông tin liên thông giải quyết thủ tục hành chính tại một cửa UBND cấp xã, huyện.

Bài 1: Từ chính quyền quản lý sang chính quyền phục vụ

Thay vì phải tốn nhiều thời gian, công sức, tiền bạc đi gõ cửa từng cơ quan xin con dấu, giải quyết thủ tục, hiện nay, người dân trên địa bàn huyện Nhơn Trạch chỉ cần đến nộp hồ sơ, lấy biên nhận, đến ngày trả kết quả, người dân sẽ được mời đến lấy hồ sơ thông qua nhắn tin trên điện thoại di động. Không những thế, nhiều trường hợp đặc biệt còn được cán bộ xã đích thân đến tận nhà trao trả hồ sơ. 

Kết hôn, sinh con được nhận thư chúc mừng của xã

Đầu năm 2018, anh Nguyễn Văn Sơn, ấp 2, Giồng Ông Đông, xã Phú Đông khá bất ngờ khi đến UBND xã làm giấy khai sinh cho con thì nhận được thông báo là gia đình sẽ nhận được thư chúc mừng thành viên mới do Chủ tịch UBND xã ký. Anh Sơn khá bối rối thì được cán bộ của bộ phận tiếp nhận và trả kết quả xã giải thích: vì con của gia đình anh có số thứ tự trong sổ đăng ký giấy khai sinh là số chẵn (số 50, 100...) nên xã sẽ có thư chúc mừng và đích thân lãnh đạo xã, công an, hộ tịch sẽ đến tận nhà trao giấy khai sinh, thư chức mừng cho gia đình anh. 

Anh Nguyễn Văn Sơn kết hôn với chị Huỳnh Thị Nghĩa (ngụ Long Thành) từ năm 2007. Một năm sau hai anh chị có con đầu lòng. Tuy nhiên, do thời điểm đó chưa triển khai hệ thống một cửa liên thông ở cấp xã nên anh phải đưa tất cả các loại giấy tờ từ giấy chứng sinh do bệnh viện cấp, sổ hộ khẩu của gia đình, chứng minh thư nhân dân của mình đến xã rồi hỏi hết cán bộ này đến cán bộ khác mới làm được giấy khai sinh cho con. Thời gian cụ thể anh không nhớ chính xác nhưng theo anh cũng phải chờ một thời gian mới có giấy khai sinh cho con, sau khi có giấy khai sinh anh mới làm được thủ tục nhập hộ khẩu... Đó là chuyện của 10 năm về trước, hiện tại thủ tục được giảm bớt rất nhiều, anh Sơn không còn phải mang nhiều loại giấy tờ trước. Tại UBND xã, anh được cán bộ hỗ trợ hoàn tất mọi thủ tục bao gồm cả nhập tên con vào hộ khẩu của gia đình và tổ chức trao giấy khai sinh, thư chúc mừng trong không gian vô cùng ấm áp. 

Anh Sơn cho biết còn nhớ như in lời nhắn nhủ chân tình của ông Lương Hữu Châu, Phó chủ tịch UBND xã Phú Đông: "Từ hôm nay, con của anh được pháp luật chính thức công nhận là công dân của đất nước Việt Nam có địa chỉ cư trú, quê quán tại xã Phú Đông. Thay mặt UBND xã, tôi chúc mừng anh, mong gia đình anh sống hạnh phúc, hòa thuận, cùng nhau nuôi dạy con cái thật tốt, xây dựng gia đình văn hóa, ấm no, hạnh phúc. Cũng mong gia đình sinh đủ hai con, đừng sinh con thứ ba". 

Xúc động trước tình cảm của chính quyền dành cho con mình, anh Nguyễn Văn Sơn cho biết cứ tưởng chỉ đến làm giấy khai sinh cho con, không ngờ được lãnh đạo tổ chức cho trao giấy khai sinh và thư chúc mừng như thế này. “Quá bất ngờ và hạnh phúc”. Anh Sơn cũng tự nhủ gia đình sẽ cố gắng sống theo chủ trương của Đảng và Nhà nước, tuân thủ pháp luật, nuôi dạy con cái khỏe mạnh, nên người theo lời dặn của lãnh đạo xã.

 

Tương tự, gia đình anh Đặng Thanh Vũ, chị Lê Anh Thư, ấp Phú Tân cũng vô cùng hạnh phúc khi ngày 15-11 vừa qua hai vợ chồng được Phó chủ tịch UBND xã Phú Đông Lương Hữu Châu đến tận nhà trao giấy khai sinh và thư chức mừng thành viên mới cho con trai đầu lòng của anh chị là bé Đặng Anh Khôi. Bé Anh Khôi là công dân có thứ tự đăng ký khai sinh là 399 của xã trong năm 2018. Một trường hợp khác cũng được trao thư chúc mừng của Chủ tịch UBND xã Phú Đông trong ngày 15-11 là anh Bùi Thiện Ngộ, ấp Giồng Ông Đông. Trước đó anh Ngộ và chị Nguyễn Thị Xuyến, ấp 2, xã Phước Khánh có đến UBND xã Phú Đông làm đăng ký kết hôn. Tại đây hai anh chị được hướng dẫn viết thông tin theo mẫu, được cán bộ xã chúc mừng và thông báo sẽ có thư chúc mừng của Chủ tịch xã. "Chúng tôi tổ chức trao giấy đăng ký kết hôn kèm một thư chúc mừng Trăm năm hạnh phúc tại nhà cho anh Ngộ. Tôi có nói với hai vợ chồng, sau hôm nay hai bạn sẽ tổ chức một hôn lễ theo nghi thức của người Việt Nam để ra mắt bạn bè, họ hàng hai bên. Nhưng hôm nay, về mặt pháp luật hai bạn đã chính thức được công nhận là vợ chồng. Thay mặt UBND phường, tôi chúc mừng hai bạn, mong hai bạn sẽ vun vén để xây dựng gia đình hạnh phúc", ông Lương Hữu Châu chia sẻ. 

Việc làm nhỏ, ý nghĩa to

Theo ông Lương Hữu Châu - Phó chủ tịch UBND xã Phú Đông, việc tổ chức trao thư chúc mừng khi người dân đến làm thủ tục khai sinh, đăng ký kết hôn đã được thực hiện nhiều năm nay. Theo đó, UBND xã sẽ tổ chức trao thư chúc mừng kèm giấy khai sinh/ đăng ký kết hôn tại nhà hoặc tại bộ phận tiếp nhận và trả kết quả của xã cho người làm thủ tục có số thứ tự tròn 50, 100, 150, 200... (ưu tiên con đầu lòng). Tại các buổi trao thư đều có sự tham gia của lãnh đạo xã, đại diện công an, tư pháp - hộ tịch. Hầu hết người dân khi nhận được thư chúc mừng đều tỏ ra vui mừng, phấn khởi vì "việc làm nhỏ - ý nghĩa to" của chính quyền xã. Ông Châu cũng cho biết thêm, sắp tới sẽ triển khai thêm trao thư chia buồn cho các trường hợp đến khai tử. Bên cạnh đó, với các trường hợp đặc biệt như người già yếu neo đơn, người tàn tật, thương bệnh binh nặng xã cũng có trao trả hồ sơ đã giải quyết tại nhà cho người dân. Đây là những việc làm nhằm tiếp tục đổi mới lề lối tác phong làm việc của cơ quan hành chính Nhà nước theo hướng thân thiện, gần dân, lắng nghe và phục vụ dân, góp phần thực hiện chủ trương cải cách hành chính. 

Ông Lương Hữu Ích - Phó chủ tịch UBND huyện Nhơn Trạch cho biết, phần mềm thư chia sẻ (gồm thư chúc mừng kết hôn, thư chúc mừng khai sinh, tới đây thư chia buồn) được phòng nội vụ huyện phối hợp các bên thiết kế đồng bộ, thống nhất và trên nền tảng của công nghệ. Chương trình này đã nhận được nhiều phản ứng tích cực từ phía người dân vì họ không phải đi gõ cửa nhiều cơ quan, không phải cùng lúc sử dụng nhiều giấy tờ. Đến nay huyện đã triển khai và duy trì thực hiện ở tất cả các xã. Đặc biệt, phần mềm thư chia sẻ được tích hợp sâu với phần mềm hộ tịch nên cán bộ tư pháp - hộ tịch của UBND xã không cần phải nhập lại thông tin đã có trong giấy đăng ký kết hôn, giấy khai sinh, giấy khai tử nên giảm thời gian thực hiện, tạo sự thuận lợi trong thao tác của cán bộ tư pháp - hộ tịch của UBND xã và đem đến sự hài lòng cho người dân.

 

Có thể thấy, việc ứng dụng công nghệ thông tin tại một cửa, một cửa liên thông hiện đại ở Nhơn Trạch đã góp phần nâng cao hiệu quả quản lý hành chính công trên nền tảng hạ tầng kết nối, tích hợp, chia sẻ dữ liệu giữa các ban, ngành, nhằm tạo thuận lợi trong việc giải quyết nhanh các thủ tục hành chính công cho các tổ chức, doanh nghiệp và người dân. Nhờ đó, việc quản lý, tiếp nhận, xử lý hồ sơ về thủ tục hành chính qua một cửa được liên thông huyện - xã. Ở bộ phận một cửa trên địa bàn huyện Nhơn Trạch cũng được kết nối hệ thống camera giám sát tập trung. Việc làm này giúp cơ quan quản lý có thể giám sát trách nhiệm của từng công chức; giúp quy trình giải quyết hồ sơ trở nên minh bạch, rõ ràng, đúng hạn. 

Hoàng Lộc - Xuân Mai