Theo
thống kê, tại Việt Nam bệnh thận là nguyên nhân gây tử vong đứng thứ 8 trong số
10 căn bệnh gây tử vong hàng đầu. Việt Nam hiện có hơn 8,7 triệu người trưởng
thành mắc bệnh thận mạn, chiếm tỷ lệ 12,8% dân số, trong đó có khoảng 8.000 ca
mắc mới mỗi năm. Nước ta hiện nay có hơn 400 cơ sở y tế chạy thận nhân tạo và cung
cấp dịch vụ lọc máu cho khoảng 30.000 bệnh nhân mắc bệnh thận giai đoạn cuối mỗi
năm, tuy nhiên mới chỉ đáp ứng được 30% nhu cầu của bệnh nhân.
Nhân viên y tế tại phòng khám Tâm Bình An
lấy máu xét nghiệm cho bệnh nhân
Riêng tại Đồng Nai có 10 bệnh viện, trung tâm y tế
triển khai chạy thận nhân tạo với hơn 200 máy chạy thận. Có bệnh viện phải chạy
hết công suất 4 ca/ngày nhưng danh sách bệnh nhân đăng ký chờ được lọc thận vẫn
còn dài, mỗi năm lại có thêm hàng trăm bệnh nhân mới. Còn tại huyện Nhơn Trạch,
nhiều người trẻ khi cảm thấy bất thường ở nước tiểu, đi tiểu khó mới đến khám ở
các cơ sở y tế, sau khi thực hiện các xét nghiệm mới phát hiện bản thân đã mắc
bệnh thận. Cụ thể như tại Phòng khám Tâm Bình An, huyện Nhơn Trạch vừa mới tiếp
nhận khám cho một bệnh nhân nam, 38 tuổi, với tiền căn tăng huyết áp 5 năm
nhưng không tuân thủ điều trị thuốc, có thói quen hút thuốc lá cũng như thường
xuyên sử dụng bia rượu, bệnh nhân đến khám do thấy khoảng 3 tháng nay thường
xuyên mệt mỏi, tiểu gắt cũng như nước tiểu xuất hiện bọt. Bênh nhân được bác sỹ
cho làm các xét nghiệm tổng quát và xét nghiệm nước tiểu thì kết quả độ lọc cầu
thận giảm xuống chỉ còn 55ml/phút/1.73m2, người bình thường trong độ
tuổi từ 30 – 39 tuổi thì chỉ số sẽ trên 107
ml/phút/1.73 m2.
Trao đổi về những nguyên nhân gây ra bệnh
thận cho người trẻ, Bác sỹ tại phòng khám Tâm Bình An cho biết: “Có 3 nguyên nhân thường gặp dẫn đến mắc bệnh
thận là tăng huyết áp, đái tháo đường, tăng cholesterol máu. Những thói quen xấu
như không tuân thủ điều trị kiểm soát tốt huyết áp, đường huyết, hút thuốc lá,
thừa cân, béo phì, chế độ ăn chưa hợp lý, sử dụng các loại thực phẩm hay thuốc
gây độc thận cũng như một lối sống thụ động ít vận động là những yếu tố nguy cơ
làm xấu đi chức năng thận theo thời gian”. Cũng theo bác sỹ, ngoài những
thói quen không lành mạnh của người trẻ thì một số nguyên nhân khách quan khác
cũng gây ra bệnh thận như: “Ngoài những
nguyên nhân chủ quan từ những thói quen không lành mạnh thì nguyên nhân khách
quan dẫn đến bệnh thận có thể kể đến như: Rối loạn di truyền gây nhiều nang
phát triển trong thận – bệnh thận đa nang; một tình trạng nhiễm trùng; một số bệnh
lý tự miễn như viêm thận Lupus, bệnh Goodpasture, viêm cầu thận IgA, viêm mạch
IgA, Hội chứng Ure máu tán huyết ở trẻ em; Tắc nghẽn đường tiết niệu – ví dụ
như sỏi thận hay phì đại tuyến tiền liệt; bất thường cấu trúc thận”.
Trước thực trạng nhiều người trẻ mắc bệnh
thận gia tăng, bên cạnh việc tuân thủ theo phác đồ điều trị, bác sỹ cũng khuyến
cáo người bệnh cần thực hiện những thói quen lành mạnh như: không hút thuốc lá,
không uống rượu bia; Ăn nhạt, hạn chế muối < 5g /ngày, giảm nêm nếm các loại
gia vị; có một chế độ ăn hợp lý, hạn chế tăng ure máu, nhu cầu đạm sẽ tương ứng
với mức lọc cầu thận; Tập thể dục thường xuyên ít nhất 5 ngày/ tuần, mỗi lần 30
phút. Bên cạnh đó, đối với những bệnh nhân đái tháo đường thì cần kiểm soát tốt
đường huyết cũng như thường xuyên tầm soát các biến chứng sớm của thận. Vì ở
người mắc bệnh thận giai đoạn đầu thường sẽ không có triệu chứng, chỉ phát hiện
khi thực hiện xét nghiệm máu và nước tiểu vì nguyên nhân khác và kết quả xét
nghiệm lại gặp vấn đề về thận, do đó khi thấy cơ thế có những bất thường, người
bệnh nên đến các cơ sở y tế để được khám và điều trị sớm bệnh thận, tránh để bệnh
tiến triển nặng.
Xuân Mai